دزیمتری تک چشمه های ایریدیم - 192 مورد استفاده در درمان تومورهای سرطانی به روش براکی تراپی

در سالهای اخیر، دزیمتری چشمه های براکی تراپی (مخصوصا براکی تراپی میان بافتی) به طور قابل توجهی مورد بررسی قرار گرفته است . به همین دلیل روشهای تجربی و محاسباتی فراوانی جهت محاسبه دو بعدی توزیع دز در اطراف چشمه های براکی تراپی، محیط آب یا محیطهای مشابه آن، به کار گرفته شده اند. یکی از مهمترین و متداولترین روشهای تجری که امروزه جهت اندازه گیری توزیع دز به کار می رود، استفاده از دزیمترهای ترمولومینانس (tl) می باشد. امروزه، بیشتر از چشمه های ایریدیم - 192، ید - 125 و اخیرا پالادیم - 103 جهت براکی تراپی میان بافتی استفاده می شود. در این تحقیق از چشمه های ایریدیم - 192 (یک سانتیمتر سیم ایریدیم - 192 و دانه نیم سانتیمتری ایریدیم - 192 تولید شده در شرکت heraeus آلمان) که در راکتور سازمان انرژی اتمی ایران بمباران شدند، استفاده گردید. همچنین جهت اندازه گیری دز در اطراف چشمه ها از دزیمترهای tld - 100 ساخت شرکت هارشاو (harshaw) استفاده شد. کلیه آزمایشهای مربوط به این تحقیق در فانتومی از جنس پلی متیل متااکریلیت (pmma) انجام گردید که مدل هندسی آن تقریبا شبیه به مدل هندسی فانتوم استفاه شده توسط nath و همکارانش در سال 1990 می باشد. در این تحقیق، سه ویژگی دزیمتری چشمه های ایریدیم - 192 یعنی ثابت آهنگ دز (a)، تابع شعاعی دز (r) g و تابع انیزوتروپی f (r, ?) مورد بحث و بررسی قرار گرفت و با نتایج بدست آمده از سایر تحقیقات منتشر شده، مقایسه گردید. مقدار ثابت آهنگ دز برای سیسم ایریدیم - 192 برابر با 0/971 +- 0/07 cgyh-1/cgycm2h-1 و مقدار ثابت آهنگ دز برای دانه ایریدیم - 192 برابر با 1/074 +- 0/05 cgyh-1/cgycm2h-1 بدست آمد. همچنین تابع شعاعی دز دو چشمه ایریدیم - 192 در فواصل 0/5 تا 10 سانتیمتری برای زوایای صفر، 15، 45، 60،90، 120، 135، 165 و 180 درجه سانتی گراد اندازه گیری شده و براساس داده های بدست آمده، منحنی آنها رسم گردید. نتایج بدست آمده از این داده ها، بیانگر کاهش تابع شعاعی دز با افزایش فاصله به صورت نمایی می باشد. تابع انیزوتروپی این دو چشمه نیز در فواصل (نیم تا ده سانتیمتری) و زوایای (صفر تا 180 درجه سانتی گراد) مختلف اندازه گیری شده و منحنی تغییرات آن نسبت به هر فاصله رسم گردید. با توجه به نمودارهای بدست آمده می توان نتیجه گرفت که در یک فاصله معین تابع انیزوتروپی نسبت به زاویه تغییر می کند.